Profilaktyka

Najważniejsze jest aby każda osoba cierpiąca na migrenowe bóle głowy prowadziła uregulowany, higieniczny i zrównoważony tryb życia. To pozwala na wyeliminowanie czynników wywołujących migrenę. Przede wszystkim należy dobrze się wysypiać. W dzisiejszych czasach żyjemy zbyt intensywnie i często sen traktujemy jak zło konieczne. Nie zdajemy sobie sprawy, jak ważny dla każdego z nas jest regularny sen. Nic nie zregeneruje organizmu lepiej niż dobry sen. W zwalczaniu stresu w codziennym życiu należy pamiętać o ważnej roli odpoczynku i relaksu i w miarę możliwości starać się unikać sytuacji stresujących. Należy wypracować własne metody relaksacyjne, np. słuchać muzyki, ćwiczyć jogę, nauczyć się uspokajać oddech. Każda osoba cierpiąca na migreną powinna stosować odpowiednią, indywidualnie dobraną dietę eliminacyjną. Najważniejsze jest aby wyeliminować produkty, których spożycie prowadzi do wywołania napadu migreny. Dużą pomocą w przestrzeganiu diety jest staranne analizowanie składu na etykietach. Należy także unikać kupowania produktów tańszych złej jakości. W diecie należy również pamiętać o suplementacji składników mineralnych (głównie magnezu) i witamin (grupy B), które mają udowodnione korzystne działanie na częstość i intensywność napadów. Należy również dbać o stały rytm posiłków. Pokarmy, które podejrzewa się, że najprawdopodobniej nasilają częstość napadów migreny, po ich zidentyfikowaniu, należy na 2-3 tygodnie wykluczyć z diety i obserwować, czy częstotliwość epizodów migreny zmniejszy się. Ostatnie badania pokazują, że łagodny czy umiarkowany trening fizyczny jest skuteczny w zapobieganiu napadom migreny. Aktywny wysiłek przyczynia się m.in. do obniżenia poziomu stresu, który również jest czynnikiem ryzyka napadu migreny. Należy podkreślić, że w trakcie wykonywania ćwiczeń fizycznych wydzielane są w organizmie naturalne hormony działające przeciwbólowo i poprawiające nastrój, czyli endorfiny i enkefaliny. Są to jakby naturalne leki poprawiające samopoczucie, a regularne wykonywanie treningów fizycznych może korzystnie wpłynąć na ich poziom w organizmie i zmniejszyć dolegliwości bólowe, a nawet przyczynić się do ograniczenia ilości przyjmowanych leków. Trening fizyczny, aby był skuteczny i nie zaszkodził, musi być odpowiednio zaplanowany i przeprowadzony. Źle dobrane ćwiczenia mogą nasilać ból migrenowy. Ćwiczenia nie mogą być zbyt intensywne, ważne aby przed treningiem spożyć odpowiedni posiłek, gdyż aktywność fizyczna powoduje spadek poziomu cukru w organizmie (niski poziom cukru może wywołać napad migreny), pić wodę w trakcie wykonywania ćwiczeń, aby nie dopuścić do odwodnienia. Przeforsowanie się podczas ćwiczeń, powoduje bóle mięśni i zakwasy, a to z kolei może wpłynąć na wystąpienie napadu migreny. Ćwiczenia fizyczne powinny być wykonywane regularnie. Podczas napadu migreny należy z nich zrezygnować. Najlepszą formą treningu i szczególnie polecaną u cierpiących na migrenę są zajęcia jogi, Tai Chi oraz ćwiczenia relaksujące mięśnie szyi i ramion. Techniki te poza usprawnieniem wytrzymałości mięśni i poprawą krążenie krwi działają relaksująco. Zalecanym rodzajem aktywności jest także aerobik. Ponadto należy unikać innych szkodliwych czynników. Należy wyeliminować ostre oświetlenie, miganie ekranu komputera czy hałas. W pracy należy robić sobie przerwy, relaksować się, aby wyciszyć pobudzony układ nerwowy. Chwila odpoczynku, wyciszenia, zimny (lub ciepły) kompres mogą skutecznie powstrzymać rozwój napadu. Należy unikać sytuacji stresujących. W czasie bardzo silnego napadu należy przerwać pracę zwolnić się do domu i położyć się w cichym, ciemnym pokoju. Napad powoduje, że praca będzie nieefektywna, a to stanie się dodatkowym źródłem stresu. Kobiety powinny unikać doustnej antykoncepcji.

Piśmiennictwo:

Domitrz I: Migrena. Warszawa, Medical Education sp. z o.o. sp.k., 2018

Varkey E., Cider A., Carlsson J., Linde M.: Exercise as migraine prophylaxis: A randomized study using relaxation and topiramate as controls. Cephalalgia 2011, 31(14): 1428-1438.

Daenen L, Varkey E, Kellmann M, Nijs J: Exercise, not to Exercise or how to Exercise in Patients with Chronic Pain? Applying Science to Practice. Clin J Pain. 2014, 13(2): 108-114.

Millichap JG, Yee MM. The diet factor in pediatric and adolescent migraine. Pediatr Neurol. 2003;28(1):9–15.

Finocchi C, Sivori G. Food as trigger and aggravating factor of migraine. Neurol Sci. 2012;33 Suppl 1:S77–80.

Finkel AG, Yerry JA, Mann JD. Dietary considerations in migraine management: does a consistent diet improve migraine? Curr Pain Headache Rep. 2013; 17(11):373.

Zaburzenia hormonalne a bóle głowy, Anna Zduńska, Joanna Cegielska, Jan Kochanowski, Borgis – Postępy Nauk Medycznych 8/2010, s. 677–684.